Bestendigen van de crisisaanpak
Aanleiding voor het advies zijn de initiatieven die zijn ontwikkeld tijdens de pandemie, toen er acute tekorten aan zorgmedewerkers optraden. In het voorjaar van 2021 vroeg de minister aan de commissie Werken in de Zorg welke elementen van de crisisaanpak bestendigd zouden moeten worden en daarbij een advies te geven over het vervolg van de initiatieven Extra Handen voor de Zorg, de Nationale Zorgklas en Extra Zorg Samen/Nationale Zorgreservisten.
In juni heeft de commissie het advies Ontwikkeling van adaptieve zorgorganisaties op het gebied van personeel aangeboden aan de minister. In de begeleidende brief staan de aanbevelingen in de vorm van een doe-agenda. Een korte weergave van de doe-agenda:
Aanbevelingen voor zorgorganisaties
- Benader adaptiviteit voornamelijk vanuit het medewerkersperspectief. Welke bijdrage vraagt het en wat levert het nu en straks op? Zet de teamprestatie centraal.
- Zet in op modern werkgeverschap: grip op geld, grip op werk, grip op leven. Meer (uren) werken moet lonen, gebruik tools als de werkurenberekenaar.
- Bied aantrekkelijke zij-instroom trajecten met veel aandacht voor on boarding en loopbaanontwikkeling.
Aanbevelingen voor regionale samenwerkingsverbanden
- Vertrek vanuit de gezamenlijke maatschappelijke verantwoordelijkheid om met elkaar op regionaal niveau adaptiviteit in te bouwen.
- Als het echt crisis is, leg dan regie bij ROAZ en RONAZ structuren ook wat het flexibel inzetten van personeelscapaciteit betreft.
- Zet volop in op regionale strategische personeelsplanning
- Maak een regionaal opleidingsplan om waar nodig gezamenlijk extra (zij-) instroom te genereren en de uitstroom uit het onderwijs te minimaliseren.
Aanbevelingen voor VWS
Waardeer:
- Complimenteer de sector met de veerkracht die getoond is en maak zichtbaar wat het aanpassingsvermogen heeft opgeleverd.
Ontwikkel:
- Maak in het landelijk beleid het vergroten van het aanpassingsvermogen onderdeel van de grotere transitie in de zorg. Leg verbinding met het onderwijs.
Stimuleer:
- Stimuleer landelijke stakeholders om ieder vanuit hun eigen belang en perspectief een bijdrage te leveren aan het vergroten van de adaptiviteit van de zorgorganisaties en de regio’s. Neem als gezamenlijk vertrekpunt dat een zorgorganisatie bestaat bij de gratie van de mensen die er werken. Bekrachtig regionaal samenwerken door financiering die dat stimuleert
- Leg de verbinding met de verantwoordelijkheid van de besturen en Raden van Toezicht van de instellingen, stimuleer het leren van elkaar met betrekking tot adaptiviteit.
- Stimuleer meerjarige regionale strategische personeelsplanning. Ga in dat kader na wat de toegevoegde waarde kan zijn van een advies van het capaciteitsorgaan over aantallen bij de initiële opleidingen.
Regel:
- Maak uitwisseling van medewerkers tussen zorgorganisaties aantrekkelijk en eenvoudig uitvoerbaar. Haal barrières voor uitwisselen van personeel weg, ook financieel.
- Maak zij-instroom via trajecten van werken en leren aantrekkelijk voor zorgorganisaties en aankomende professionals
- Maak ruimte in het stagefonds voor innovatieve vormen van opleiden en stagebegeleiding.
- Organiseer steunstructuren waar nodig, maar laat de zorgorganisaties en hun regionale samenwerkingsverbanden aan zet.